Otkrivena kvantna mreža koju je nemoguće špijunirati

Kvantni fizičari sa Instituta "Ruđer Bošković" (IRB) iz Hrvatske deo su međunarodnog tima naučnika koji je otkrio i eksperimentalno realizovao kvantnu komunikacionu mrežu s više korisnika koju nije moguće špijunirati, saopštio je Institut.

Rezultati tog značajnog otkrića, koje predstavlja veliki korak prema potpuno sigurnoj i zaštićenoj mrežnoj komunikaciji, objavljeni su u uglednom naučnom časopisu "Science Advances".

Uz hrvatske naučnike, prenosi Hina, međunarodni tim istraživača činili su naučnici sa Univerziteta u Bristolu (Velika Britanija) i kolege s Instituta Austrijske akademije nauka.

- Hrvatski deo tima dao je svoj doprinos istraživanju osmišljavanjem, dizajniranjem i izradom optičkih prijemnika - korisničkog dela komunikacijske opreme u kvantnoj mreži - objašnjava jedan od autora na radu, naučni saradnik Zavoda za eksperimentalnu fiziku IRB-a Martin Lončarić.

Ključni instrumenti i uređaje za izvođenje eksperimenta izrađeni su radionici Zavoda za fizičku hemiju IRB-a.

Ovaj međunarodni tim naučnika je kombinacijom kvantne prepletenosti (spregnutosti) fotona i standardnih telekomunikacijskih tehnika, uspeo da stvori kvantnu mrežu osam korisnika koja se proteže kroz grad Bristol putem svetlosnih vodiča, identičnih s onima koji se koriste i za "običan" Internet.

Klasično zaštićena komunikacija ne omogućava potpuno sigurno komuniciranje, ali kvantna garantuje potpunu i dugoročnu sigurnost razmene informacija.

Međutim, za sada je neverovatno komplikovano izgraditi veliku i lako proširivu kvantno zaštićenu komunikacijsku mrežu.

Iako su principi kvantne komunikacije vrlo dobro poznati, problemi vezani za umrežavanje više korisnika kao i stabilnost veze kroz duži vremenski period, predmet su brojnih naučnih i tehnoloških istraživanja.

Arhitektura koju je osmislio i izgradio međunarodni tim omogućava pružanje potpune kvantne sigurnosti na način da količina potrebnih resursa raste samo približno proporcionalno broju korisnika.

Ali, broj predajnika uopšte ne raste i dovoljan je samo jedan jedini predajnik za celu mrežu, bez obzira da li je li reč o osam ili, na primer, sto korisnika, kaže se.

- Baš kao što povezivanje velikog broja klasičnih kućnih ili poslovnih mreža čini današnji Internet, uskoro možemo očekivati međusobno povezivanje ovakvih kvantnih mreža u jednu veliku svetsku mrežu - zaključili su naučnici.