Beograd ni do 2021. godine neće biti dvomilionski grad

(Beograd)

Sklonost Beograđana da se pohvale poznanicima iz drugih mesta i inostranstva kako je njihov grad izrastao u dvomilionsku, čak tromilionsku metropolu, ako je suditi prema podacima gradskog Zavoda za informatiku i statistiku, nije osnovana. Glavni grad Srbije, prema poslednjem popisu iz 2002. godine, ima 1,63 miliona stanovnika, dok procene zavoda ukazuju da je taj broj do početka 2009. "skočio" na 1,73 miliona. Stručnjaci gradske uprave koji su izradili nacrt Strategije razvoja Beograda izračunali su da će prestonica do 2011, kada će stanovništvo ponovo biti popisano, imati "tričavih" 63.000 žitelja više. Premda je na papiru daleko od dvomilionskog giganta, Beograd u krilo svojih ulica, zgrada, liftova, čekaonica i bašta restorana zaista prima ovaj broj ljudi. Razlog za to treba potražiti u činjenici da nisu svi koji čekaju na prestoničkim semaforima, autobuskim stanicama u hodnicima zdravstvenih i visokoškolskih ustanova – njegovi žitelji. Stanovnik Beograda, prema metodologiji zavoda, smatra se svako ko u prestonici ima prebivalište.

U glavnom gradu godišnje se rodi 4.000 osoba manje nego što ih umre i Beograd nastavlja da raste. Ovaj podatak navodi na dva zaključka: prvi svedoči da "izvorni" Beograđani zapravo odumiru, a drugi da grad "opstaje" i razvija se zahvaljujući onima koji u njega dolaze iz unutrašnjosti.

– Svake godine u prestonicu se doseli između 16.000 i 25.000 stanovnika što stvara pozitivan mehanički priraštaj. Rođeni Beograđani su u proseku veoma stari, oni mlađi kasno stupaju u brak, a Beograđanke su sve starije prvorotke – kaže Radmila Vićentijević iz Zavoda za informatiku i statistiku.

Najveći broj "novih" Beograđana su izbegle i raseljene osobe koje su u poslednjih 10 godina "dobile adresu", ali i oni koji su "trbuhom za kruhom" krenuli put prestonice. U glavni grad Srbije, dodaje Vićentijevićeva, zbog školovanja, lečenja, poslova i poseta svakodnevno dolazi i 60.000 ljudi koji u njemu ne žive.

– Prognoze kažu da broj stanovnika Beograda neće ubrzo toliko porasti da pređe dva miliona. To se ne može desiti do 2021. godine – ističe Vićentijevićeva.

Ni urbanisti koji tvrde da Beograd ima ogroman potencijal za širenje ne priželjkuju povećanje stanovništva jer bi njegov neumereni rast, smatra Miograd Ferenčak, odgovorni urbanista za izradu Generalnog plana 2003. godine, značio osiromašenje drugih delova Srbije.

– Beograd je i sada prevelik za državu u kojoj je glavni urbani centar. On praktično nema prirodne granice za rast i u budućnosti bi mogao da primi nove milione stanovnika ali dobra država traži više od jednog grada kakav je Beograd. Nije rešenje ulagati u njega na račun drugih srpskih centara – ističe Ferenčak.

Za razliku od gradova u unutrašnjosti, Beograd je u poslednjih dvadesetak godina najbrže promenio lice. U starom jezgru uglavnom niču poslovne zgrade, stambeni prostori menjaju namenu, a prizemne trošne kuće ustupile su mesto stambenim višespratnicama. Slobodno zemljište na obodima grada i dalje je interesantno za izgradnju ali za razliku od osamdesetih godina 20. veka kada su planski nicala velika naselja danas se zidaju kuće pa uvodi kanalizacija, prave saobraćajnice...

– Grad je porastao kao takozvana mrlja mastila bez strategijski planskih zahvata. Da bi bile zadovoljene potrebe sadašnjih žitelja prestonice neophodno je rešiti brojne probleme. Pre svega, sanirati kanalizaciju na periferiji i završiti započete projekta poput obilaznice, unutrašnjeg magistralnog poluprstena, Prokopa, podići nove mostove, parkove – smatra Ferenčak.

(Napomena: tekst je u potpunosti preuzet iz lista "Politika" od 15.10.09.)